Monument aan de muur in de Transvaalstraat

ROUTE 1 Amsterdam Diemen

Amsterdam lijkt groot. Wil je de stad met trein of auto verlaten, dan heb je geen idee van de omvang. Wij verlaten de stad via de Plantage Middenlaan en komen er achter dat de omvang goed te belopen is. De restanten van de Hollandse Schouwburg liggen in de omgeving van een buurt waar vroeger veel joden woonden. De bittere verhalen van Rebecca Schellevis, Greetje en Ruth Wallage-Binheim heb ik nog steeds in gedachten als we een merkwaardig monument passeren. Het monument is een herinnering aan het kunstenaarsverzet. Dit doet me denken aan de verzetsheld en kunstenaar Gerrit van der Veen. Gerrit riep in 1942 de Nederlandse Spoorwegen op te gaan staken. De braverikken van de NS gaven daar pas in 1944, in het zicht van de bijna overwinning van de geallieerden pas gehoor aan. Tot 19 november 1943 liepen 11.000 mensen van de Schouwburg naar het Muiderpoortstation om vervolgens met de trein richting Westerbork te worden getransporteerd.

We komen verderop door de Transvaalbuurt. Vroeger woonden hier veel Joodse middenstandsfamilies. Ik mis hier de zogenaamde Stolpersteine, messingblokjes waarop namen staan van weggevoerde Joodse families. Elders in de stad komen we deze minimonumentjes wel tegen. Ook elders, bijvoorbeeld in de Rosenstrasse in Berlijn kwam ik ooit deze struikelstenen tegen.

Nooit eerder was ik in dit stukje Amsterdam, het is een wat saaie buurt. De keppeltjes lijken vervangen door hoofddoekjes. Het Transvaalplein ligt er stil en verlaten bij. Dat na razzia’s de bewoners van deze buurt hier op hun lot moesten wachten is niet voor te stellen. Op de hoek van het plein een foto met daaronder een Davidster.

De weg naar Diemen langs het kanaal is niet inspirerend. Nog even een mooi plekje, het oude Scheepswerfje bij de Oosterringdijk. Hier een magnifiek zicht op de Amstel en de enorme Zeebrug waar het verkeer gewetenloos overheen raast.

Diemen is niet meer dan een moderne buitenwijk van Amsterdam. Nadat het Tolhuisje is gepasseerd valt er helemaal niets meer te beleven.

Klik hier om naar de foto’s te gaan.